Các Bước Viết Kịch Bản Tường Thuật Podcast

Chúng ta đều thích nghe podcast theo phong cách tường thuật, kể chuyện. Nhưng làm thế nào để tạo ra chúng? Chúng ta cùng tìm hiểu cách viết kịch bản và sản xuất podcast dưới dạng tường thuật trong bài viết này.

Ưu điểm của các podcast tường thuật

Điểm mạnh của podcast tường thuật nằm ở khả năng kết nối sâu sắc với người nghe. Người nghe được đưa vào một bối cảnh cụ thể, hành trình trải nghiệm trở nên chân thực hơn.

Nếu như bạn đã từng nghe podcast This American Life, NPR, BBC, Gimlet,... bạn sẽ đều thấy những điểm chung sau:

• Tất cả các thông tin đều được nghiên cứu rất kỹ và chúng đều dựa trên thực tế;
• Câu chuyện của họ khơi gợi ra những cảm xúc trong ta;
• Chương trình có nhiều khách mời và cộng tác viên tham gia ở mỗi tập;
• Câu chuyện của họ không trì trệ, không lòng vòng, họ liên tục đẩy câu chuyện về phía trước với những bối cảnh mới, nhân vật, và hiệu ứng âm thanh mới,...;
• Họ thường sắp xếp bố cục theo thời gian;
• Một tập thường không quá dài và thường dưới 30 phút;
• Câu chuyện thường đưa người nghe khám phá ra điều gì đó mới mẻ, bất ngờ hoặc thú vị;
• Nội dung thường được chia và đăng nhiều kỳ

Với những yếu tố trên, bạn có thể tạo ra một podcast có chiều sâu, thông tin chi tiết, chất lượng tổng thể cao, thu hút người nghe và quay lại xem nhiều hơn.

Cách xây dựng, cấu trúc một podcast tường thuật

Cấu trúc podcast dưới dạng câu chuyện thường mang câu chuyện đi xa hơn, phát triển theo cách tuyến tính. Tuy nhiên, không có duy nhất một cách để xây dựng cấu trúc của một podcast tường thuật. Với mỗi chủ đề khác nhau bạn sẽ có cách kể chuyện khác nhau.

Một số cách bạn có thể dùng để tường thuật câu chuyện của bạn:

• Bắt đầu câu chuyện ngay: Vào câu chuyện ngay đầu tập podcast sẽ khiến người nghe cuốn hút ngay vào mạch truyện và khiến họ tiếp tục nghe podcast của bạn. Nếu bạn đang tìm kiếm ý tưởng để bắt đầu một podcast tường thuật tốt, thì việc bỏ qua phần giới thiệu tiêu chuẩn là một trong những cách hiệu quả và ấn tượng.
• Bố cục ba phần: Tất cả câu chuyện đều có phần mở đầu, phần giữa và phần cuối. Đặc biệt, với câu chuyện tường thuật, mạch truyện có tính tuyến tính, liên kết với nhau. Hãy nghĩ xem câu chuyện của bạn sẽ như thế nào ở ba phần, chúng đối lập và liên kết với nhau như thế nào.
• Phần mở đầu tò mò: Với phần mở đầu ở giữa dòng thời gian của câu chuyện có thể sẽ khiến người nghe khó hiểu nhưng lại rất tò mò. Bạn sẽ đưa người nghe vào một hành động tại một thời điểm quan trọng trước khi quay trở lại đầu dòng thời gian để họ nắm được cốt truyện. Sau đó, tiếp tục vượt qua điểm xuất phát để giải quyết các vấn đề và kết luận.

Quy trình sản xuất podcast tường thuật

1. Xác định mục đích

Cho dù bạn đang bắt đầu một chương trình hoàn toàn mới, hay thu một mùa mới cho chương trình hiện có, bạn cần phải hiểu rõ về định hướng podcast của mình. Bạn cần phải biết:

• Podcast này dành cho ai?
• Bạn muốn giúp người nghe điều gì qua podcast của mình? (Gợi ý: đây có thể đơn giản là 'giải trí', nhưng điều quan trọng là phải rõ ràng về mục tiêu của bạn và cấu trúc nội dung của bạn cho phù hợp).
• Làm thế nào để chương trình của bạn khác biệt với những người khác trong cùng một chủ đề? Thông tin hoặc góc độ mới nào sẽ mang lại cho câu chuyện?
• Đây là câu chuyện một tập hay sẽ được kể trong suốt một phần?
• Ai bạn sẽ cần phỏng vấn cho nó? Và bạn sẽ tiếp cận họ như thế nào để được tham gia vào dự án?
• Ai sẽ là người kể chuyện?

2. Nghiên cứu và lập kế hoạch

Lập kế hoạch và lập dàn bài sẽ giúp bạn có được một bức tranh rõ ràng về cấu trúc của câu chuyện. Những gì mà từng người phỏng vấn sẽ đóng góp vào câu chuyện của bạn.

Bằng cách này khi bạn đi phỏng vấn với một trong những vị khách của mình, bạn sẽ không đặt những câu hỏi ngẫu nhiên khiến khách mời của bạn lúng túng và trả lời không trọn vẹn. Bạn biết được vai trò của họ trong câu chuyện và có thể đặt câu hỏi để họ có thể trao những giá trị của họ một cách tốt nhất.

3. Sản xuất

Ghi âm các cuộc phỏng vấn của bạn, viết lại kịch bản tường thuật của bạn để kết nối câu chuyện lại với nhau và ghi lại mọi thứ để bạn có thể bắt đầu quá trình chỉnh sửa.

4. Chỉnh sửa

Không chỉ là loại bỏ những từ "ùm" hay "ừ" trong podcast, mà việc chỉnh sửa lại nội dung, cấu trúc câu chuyện của bạn để hấp dẫn nhất có thể. Một bản chỉnh sửa tốt là thứ tách biệt một podcast tường thuật mới làm quen với một podcast chuyên nghiệp.

Lựa chọn cẩn thận các phần phỏng vấn và âm thanh của bạn để đan xen vào bài tường thuật của bạn. Tham khảo lại kế hoạch tập của bạn và nghiên cứu bạn đã thực hiện ở giai đoạn 2 để đưa ra cấu trúc.

Hãy kiên quyết trong quá trình chỉnh sửa của bạn. Nếu một clip không quan trọng với câu chuyện bạn đang kể, hãy cắt nó đi.

5. Thiết kế âm thanh

Âm nhạc và âm thanh có thể thay đổi hoàn toàn cảm xúc của một câu chuyện. Chúng không nên xuất hiện sau khi một câu chuyện đã hoàn thành, bạn nên nghĩ xem âm nhạc và hiệu ứng âm thanh sẽ đóng vai trò như thế nào trong chương trình của bạn ngay từ giai đoạn tiền sản xuất.

Có rất nhiều nơi tuyệt vời để tải nhạc và hiệu ứng âm thanh cho chương trình của bạn. Sử dụng chúng để nâng cao cảm xúc của một cảnh, để tạo nền tảng cho câu chuyện của bạn về thời gian và địa điểm, hoặc để báo hiệu sự thay đổi tốc độ hoặc địa điểm.

Có rất nhiều việc phải làm một podcast tường thuật, nhưng quá trình này vô cùng bổ ích và kết quả cuối cùng là thứ nổi bật hơn tất cả các podcast khác. Thoạt đầu có thể cảm thấy khó khăn, nhưng cách duy nhất để học là bắt tay vào và thử. Nếu bạn dành thời gian để lên kế hoạch và cấu trúc các tập một cách cẩn thận, chọn đúng khách mời, chỉnh sửa công phu và sử dụng âm nhạc và chỉnh sửa âm thanh một cách hiệu quả, bạn sẽ ổn trên con đường của mình. Với việc thực hành, sản phẩm của bạn sẽ cải thiện theo từng tập bạn tạo, mang lại ngày càng nhiều giá trị hơn cho người nghe của bạn qua mỗi tập.